Hiç 8. Katman Diye Bir Şey Duydunuz mu?

Yazının Orijinali
Yazar: Jared Hainline
Çeviren: Emre Erdoğan

Network dünyasında olanların çoğunluğu OSI (Open Systems Interconnection) modelini bilir. OSI model data'nın network içinde nasıl yolculuk ettiğini katman yaklaşımıyla tanımlar. 7 Katman;

7. Uygulama
6. Sunum
5. Oturum
4. Ulaşım
3. Ağ
2. Veri
1. Donanım

Fakat yıllardır sürekli '8. Katman' hakkındaki şakayı duydum. Şimdi ise bununla ilgili OSI modelin resmi bir katmanı olmamasına rağmen, tecrübelerime göre böyle bir katmanın var olabileceğini söyleyebilirim. Aslında, doğru bir şekilde OSI modelde bir katman olarak belirtilmemesine rağmen Cisco, bu katmana kendi CCDA (Cisco Certified Design Associate) sertifikasyonunda işaret ediyor.

CCDA'da bilinir ki iyi bir tasarım yapmak için işletme ve teknolojik gereksinimlerin bilinmesi gerekir, işletme ve teknolojik kapsamların aşılmaması gerekir. Bir dakika düşünün. Bir network tasarımı yapmanız gerekiyor ve bu tasarımı ne istediğini bilen birilerine, belli kapsamlar içinde, genellikle belirli bir zaman ve bütçe sınırlarında, yapmanız gerekiyor. Kendinizi hiç, müşterinin teknolojik olarak mümkün olmayan, kendi şirket politikaları dışında veya hiç bir paranın karşılayamayacağı bir şey istediği bir toplantıda buldunuz mu? Ben sıklıkla bulundum. Durumun daha da kötüsü; müşterinin, kendi iş ve teknolojik kapsamlarını sunmak için birden fazla kişiyi yetkilendirip, onların da birbirleri arasında çatışması. Sonrasında da bütün hedeflere sınırlar (zaman ve bütçe) dahilinde ulaşabilmek ve tartışma, pazarlık, ortak bir yol bulabilmek için son toplantılar. İşte benim işaret ettiğim '8. katman' bu süreçlerdir.

Eğer bu tecrübeyi daha önce yaşamadıysanız kendiniz şanslı sayın. Ancak durumun can sıkıcılığı bir yana, hem müşteri hem de mühendis için öğrenme fırsatları ortaya çıkıyor. Aslında, bu 'siyasi süreç' sırasında (ben böyle demeyi tercih ediyorum), benim ve müşterinin kavrama kapasitesini arttıran birçok faydalı şey öğrenmiş oldum.

8. katman veya 'Siyasi süreç' üzerinden konuşurken eğitim ve kavrama yeteneği anahtar noktalar. Bu toplantılar sırasında çoğu kez müşterinin ne istediğini bilmemesi durumu ile karşılaştım. Müşteri sadece çalışan, uygun, mümkün olduğunca kolay ve hiçbir işe yaramayacak bir çözüm istiyor. Müşterilerinizi çok iyi dinleyin ve onların size anlattıklarını anladığınızı göstermek için söylediklerini tekrar özetletin. Onlardan ne anladığınız konusunda şaşırabilirler.

5N 1K sorularını sorun. Bu, müşterilerinizin daha derin düşünmesini ve sonuçlarını gözden geçirmesini sağlayacaktır.

Temel hatlarıyla teknolojinin nasıl çalıştığını anlatın. Bazıları gerçekten detaylı bilgiyi öğrenmek istemezler ancak müşterilerinizin bilinçli karar vermeleri için onları yeterli bir şekilde bilgilendirin. Müşterilerinizden, onlara teknolojik bilgileri verdiğiniz için memnuniyet sözleri duymak inanılmaz olacaktır.

İnsanlara seçenek gösterin. Benim çocuklarım neyin nasıl yapılacağı konusunda söylenenleri hiç umursamazlar. Müşteriler de aynı şekilde olabilir. Onlara neyi yapmaları gerektiğini dikte etmek yerine (ne kadar doğru olsanız bile), onlara seçenek verip, her seçeneğin avantaj ve dezavantajlarını açıklayın. Unutmayın ki bu tamamıyla onların kararı, sizin değil. Sonrasında da onlara süreç eleme yönetimi ile karar vermelerinde yardım edin. Objektiflik kesinlikle gerekli.

Duygularınızı kontrol edin. Ben bu kadar çok strese katlanamam. Bir anlaşma veya anlaşamama durumu olabilir, kovulabilir veya terfi edilebilirsiniz. Zor fakat gerçekleşebilir. İnsanlar hırslı yaratıklardır ve hırs kontrol edilebildiği sürece bunda bir sorun yok. Eğer kontrol dışına çıkarsa, kendinizi Darth Vader dönüşüm anında bulabilirsiniz ve bu da size ve müşterilerinizin durumuna yardımcı olmayacaktır.

Belgelendirin. 'Müşteri her zaman haklıdır' klişesi kulağa mantıklı gelir yanlış oldukları zamanlarda bile. Hepimiz kararlar veririz, bazıları iyi bazıları kötü. Bütün bu kararların iyi veya kötü bir sonucu vardır. 8. katmana katılımda, gerektiğinde aidiyeti kabullenin. Bu ortak bir çabadır ve ortak sorumlulukları olmalıdır. Dökümantasyon, insanları sadece sorumlu hale getirmez, aynı zamanda tartışılanların ve karara bağlanan durumların hatırlatıcısı olarak işlev görür. Bir toplantıda tartışılan bütün şeyleri hatırlayamam fakat alınan iyi notlar ve belgelendirme kesinlikle bana olanları hatırlatır ve onları tekrar gözden geçirmemi sağlar.

8. katman, Siyasi süreç, herkes için değildir. Bazıları sever, geri kalanı nefret eder. Müşterilere onların anlayacağı şekilde teknolojiyi anlattığımda onlarda gördüğüm aydınlanmaya bayılırım. Nefret edilen bir tartışmanın ara bulucusu olmayı umursamam. Beni bu tür durumlardan kurtaracak bir kurumsal dönüştürücüye sahip olsaydım ne kadar memnun olurdum. Maalesef bu bir opsiyon değil fakat yukarıda bahsi geçen noktalar 8. katmanın üstesinden gelmeme yardımcı oldu. Bir tasarımcı için teknolojik yeteneklerden daha fazlasına ihtiyaç vardır. İletişim ve uzlaşı yetenekleri ya da 'sosyal beceri' bu süreçte ayakta kalabilmek için olmazsa olmazdır.

Teşekkürler
Thanks Jared Hainline